ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΖΩΑ

• Εγκατάλειψη (ασυνείδητοι ιδιοκτήτες)
• Αθέμιτες γέννες (χαμηλό ποσοστό στειρωμένων ζώων)
• Εκτεταμένη εκτροφή που υπερβαίνει κατά πολύ τη δυνατότητα απορρόφησης των παραγόμενων ζώων

Η έξαρση του εμπορίου (εισαγωγή-εκτροφή-πώληση) κατοικίδιων και η «ανεύθυνη ιδιοκτησία» (παρορμητική αγορά-ανεξέλεγκτο ζευγάρωμα-εγκατάλειψη) δημιουργούν τον μηχανισμό παραγωγής των αδέσποτων, στέλνοντας στο δρόμο κάθε χρόνο, εκατοντάδες χιλιάδες κατοικίδια που προστίθενται στα ήδη υπάρχοντα αδέσποτα.

Το 2003, εν όψη των ολυμπιακών Αγώνων και με τα φώτα της διεθνούς κοινότητας στραμμένα πάνω της, η Ελλάδα καταργεί τον μπόγια και υιοθετεί πολιτική μη-εξόντωσης των αδέσποτων, προκειμένου να μετριάσει την κριτική που δέχεται για βάναυση μεταχείριση των ζώων.

Από το 2003, η νομοθεσία προβλέπει διαχείριση των αδέσποτων πάνω στις διεθνείς αρχές μείωσης του πληθυσμού με περισυλλογή, στείρωση και επανένταξη των αδέσποτων στο φυσικό περιβάλλον.

Την αρμοδιότητα και ευθύνη για την διαχείριση των αδέσποτων έχουν οι Δήμοι, ενώ την περισυλλογή και στείρωση μπορούν να αναλάβουν και φιλοζωικά σωματεία, τα οποία μπορούν και να ιδρύσουν και λειτουργήσουν καταφύγια (Ν.4039/2012).

Οι δήμοι, που βάσει νόμου έχουν την ευθύνη της διαχείρισης των αδέσποτων και την υποχρέωση να πραγματοποιούν προγράμματα στείρωσης, δε διαθέτουν ούτε τις υποδομές, ούτε τις γνώσεις που απαιτούνται.

Συνήθως δεν βλέπουν και τον λόγο να ασχοληθούν. Για να αποφύγουν το βάρος, πολλοί δηλητηριάζουν τα αδέσποτα: η πιο κοντόφθαλμη, εγκληματική και αναποτελεσματική αντιμετώπιση.

Κάθε περιοχή/γειτονιά έχει μια φέρουσα ικανότητα όσον αφορά τα αδέσποτα, η οποία καθορίζεται από την συνολική έκταση, τη διαμόρφωση (ελεύθεροι χώροι/χώροι πρασίνου) και τους πόρους (τροφή, νερό και ποσοστό φιλόζωων πολιτών).

Αν τα αδέσποτα αυτά σκοτωθούν, αντικαθίστανται αυτομάτως από νέα αδέσποτα που καταφτάνουν από όμορες περιοχές. Αντί για φιλήσυχα ζώα που είχαν στειρωθεί από τους κατοίκους και λειτουργούσαν αποτρεπτικά στην έλευση άλλων, η κοινότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με ξένα, αστείρωτα ζώα που, βρίσκοντας διαθέσιμο χώρο και τροφή, υπερασπίζονται τον χώρο τους, αναπαράγονται δυναμικά και πολλαπλασιάζονται.

Η μέχρι σήμερα άσκηση των αρμοδιοτήτων για τα ζώα συντροφιάς, από την Διεύθυνση Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, έχει αποδειχθεί αποτυχής.

Όχι μόνο επειδή κύριο αντικείμενο της Υπηρεσίας είναι η κτηνοτροφία και όχι τα ζώα συντροφιάς, αλλά και επειδή η στάση των υπηρεσιακών παραγόντων είναι εχθρική προς τους Φιλοζωικούς Φορείς και αρνητική προς κάθε συνεργασία για την προστασία των ζώων.

Είναι άξιον απορίας, το υπουργείο να κινείται τόσα χρόνια σε αποκλίνουσα τροχιά από την υπόλοιπη Ευρώπη, μη παίρνοντας κανένα από τα αυτονόητα μέτρα που έχουν πάρει οι υπόλοιποι, για να καμφθεί το φαινόμενο της εγκατάλειψης και να περιοριστεί το εμπόριο κατοικίδιων.

Αντί για έλεγχο του πληθυσμού, το ζητούμενο για τις υπηρεσίες είναι η αύξηση της παραγωγής: σκύλοι και γάτες αντιμετωπίζονται ως ζώα προς εκμετάλλευση, τα δε αδέσποτα, μια απλή υποκατηγορία η διαχείριση της οποίας διέπεται από την ίδια λογική.

Τα περισσότερα προγράμματα διαχείρισης των δήμων, στήθηκαν εξαρχής στη λογική της εξυπηρέτησης επαγγελματικών κλάδων και όχι με σκοπό να επιφέρουν μείωση του πληθυσμού των αδέσποτων.

Κυριάρχησε η αντίληψη ότι η μείωση του αριθμού των αδέσποτων θα σήμαινε μικρότερες αποδοχές για τους εμπλεκόμενους κλάδους και μείωση των κονδυλίων προς διαχείριση.

Τα ζώα συντροφιάς, δεσποζόμενα κι αδέσποτα, δεν ανήκουν στον πρωτογενή τομέα, γι αυτό και πρέπει η αρμοδιότητα να φύγει το συντομότερο από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.

1. Ενημέρωση στα κέντρα λήψης αποφάσεων και προτάσεις σε κεντρική κυβέρνηση και τοπική αυτοδιοίκηση, για να περιοριστεί το φαινόμενο της εγκατάλειψης και της ανεξέλεγκτης αναπαραγωγής και να υιοθετηθούν ορθολογικά μοντέλα διαχείρισης των αδέσποτων, βασισμένα στις βέλτιστες διεθνής πρακτικές
2. Στήριξη των φιλοζωικών οργανώσεων (παροχή τεχνογνωσίας και ενημέρωσης, διευκόλυνση της συνεργασίας των σωματείων μεταξύ τους, διαμεσολάβηση σε τοπικές αρχές/αστυνομία/εισαγγελία, κλπ)
3. Νομικές παρεμβάσεις (προσφυγές) κατά τροποποιήσεων, εγκυκλίων ή άλλων ρυθμιστικών κείμενων της διοίκησης, που θίγουν ή υπονομεύουν την προστασία των αδέσποτων, κλπ.

• Πετύχαμε την ακύρωση εγκυκλίου που καθιστούσε αδύνατη την υιοθεσία αδέσποτων στο εξωτερικό
• Αποτρέψαμε σχέδιο του ΥπΑΑΤ που προέβλεπε την αποτέφρωση των αδέσποτων σκύλων που κρίνονταν επικίνδυνοι, σύμφωνα με νέο (τροποποιημένο) εντελώς αόριστο ορισμό της επικινδυνότητας
• Αποτρέψαμε απόπειρα του ΥπΑΑΤ να χρησιμοποιήσει την απειλή επανεμφάνιση της λύσσας, για να δρομολογήσει μαζικές θανατώσεις αδέσποτων
• Στηρίζουμε διαχρονικά στα ΜΜΕ και στα κέντρα εξουσίας, τις υιοθεσίες αδέσποτων στο εξωτερικό, οι οποίες έχουν γίνει στόχος ενορχηστρωμένης παραπληροφόρησης
• Δουλεύουμε σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο για να αρθούν τα νομοθετήματα που εμποδίζουν αλλοδαπούς κτηνίατρους να συνδράμουν στη φροντίδα των αδέσποτων
• Αποτρέψαμε τρεις απανωτές νομοθετικές απόπειρες του ΥπΑΑΤ να εξορίσει τα αδέσποτα σε απομακρυσμένες βραχώδης περιοχές
• Το 2019 πετύχαμε να δρομολογηθούν η άμεση μεταφορά της αρμοδιότητας για τα ζώα συντροφιάς στο Υπουργείο Εσωτερικών και ο εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου