Ο θάνατος του πιστού μας φίλου
Τα ζώα συντροφιάς συγκαταλέγονται μεταξύ των καλύτερων φυσικών φαρμάκων: Βελτιώνουν τη διάθεση απομακρύνοντας την αγωνία και την κατάθλιψη, περιορίζουν τον κίνδυνο παχυσαρκίας και διαβήτη αναγκάζοντας μας να κινηθούμε για να τα βγάζουμε βόλτα, μειώνουν τους καρδιακούς ρυθμούς και σταθεροποιούν την αρτηριακή πίεση στους ηλικιωμένους.
Το μεγαλύτερο δώρο που μας χαρίζουν τα ζώα συντροφιάς μας είναι, απλά, ότι μας κάνουν ευτυχισμένους, αλλά, παρόλο που είναι τόσο ευεργετικά για τον άνθρωπο, η έλλειψη αναγνώρισης τους από τη κοινωνία μας είναι οδυνηρά εμφανής τη στιγμή του θανάτου τους.
Το δικαίωμα να πενθείς το κατοικίδιο σου
Υπάρχουν πένθη που γεννούν αυτόματα συμπόνια: Του γονιού, του συντρόφου, του αδελφού ή αδελφής, πόσο μάλλον ενός παιδιού… Yπάρχουν και άλλα που τραβούν ειρωνικά σχόλια: «…κοίτα την, στεναχωριέται για ένα χαζόσκυλο».-Δεν υπάρχει σχόλιο πιο κακόβουλο και βάναυσο.
Παλαιότερα, οι καλοί δάσκαλοι γνώριζαν ότι το παιδί που χάνει το κατοικίδιό του βιώνει το πρώτο του βαθύ πένθος και ότι το πένθος αυτό πρέπει να αντιμετωπίζεται με σοβαρότητα, διότι είναι δοκιμασία μακρόχρονη και οδυνηρή.
Η απώλεια ενός ζώου μπορεί να αποδειχτεί πιο βαριά από άλλα πένθη
Ο σκύλος, η γάτα, το άλογο…δεν κηδεύονται με τελετή και, σπανίως, έχουν κάποιο τάφο. Και όμως, το πένθος για το πιστό ζώο συντροφιάς συχνά βιώνεται πιο δύσκολα από την απώλεια ενός κοντινού ανθρώπου. Ο θάνατος ενός κοντινού προσώπου είναι αναμφισβήτητα δυσβάσταχτος.
Εντούτοις, οι ανθρώπινες σχέσεις περιλαμβάνουν κενά, αποστάσεις, καβγάδες, πικρίες, απογοητεύσεις, ίσως και προδοσίες. Ο κοντινός μας είχε τη δική τους ζωή, με κομμάτια άγνωστα σε μας. Ο θάνατος του δεν επηρεάζει καθολικά κάθε στιγμή της καθημερινότητάς μας. Τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά με το ζώο συντροφιάς, με το οποίο η σχέση μπορεί να ήταν αποκλειστική, μόνιμη, με απεριόριστη αφοσίωση.
Είστε τα πάντα για το ζώο σας και μπορεί να είναι το παν για εσάς. Είναι όλο δικό σας, πάντα παρόν, δε σας αφήνει ποτέ. Δεν σας κρίνει, σας στηρίζει ανεπιφύλακτα και πάντα.
Τα περισσότερα ζώα έχουν μικρότερο κύκλο ζωής από τον άνθρωπο: 10-13 χρόνια ο σκύλος, γύρω στα 15 η γάτα. Στη διάρκεια της ζωής του, ο φιλόζωος θα ζήσει πολλές απώλειες κατοικίδιου. Πώς, όμως, αντιμετωπίζεται καλύτερα;
Στήριξη των παιδιών.Στο βιβλίο της “Επιβιώνοντας στο θάνατο του αγαπημένου σας σκύλου”, η συγγράφεας Roxanne Hawn δίνει πολύτιμες συμβουλές για να βοηθήσει τα παιδιά στη διαδικασία του πένθους. Προτείνει κάποιου είδους τελετουργικά για να συνειδητοποιηθεί ο θάνατος: Να γράψει κάθε μέλος της οικογένειας προσωπικές αναμνήσεις με το κατοικίδιο σε χαρτάκια που τοποθετούνται σε καλάθι, πχ. στο σαλόνι, για να είναι προσβάσιμα. Τα παιδιά που δεν ξέρουν ακόμα να γράψουν, μπορούν να φτιάξουν ζωγραφιές. Όταν κάποιος περνάει δύσκολη στιγμή, τραβάει χαρτάκια και τα διαβάζει, φέρνοντας πίσω χαρούμενες στιγμές.
Η Hawn συμβουλεύει, επίσης, να κρατούν τα παιδιά ένα αναμνηστικό αντικείμενο από το ζώο, το περιλαίμιο ή ένα αγαπημένο του παιχνίδι, κυρίως το πρώτο διάστημα μετά το θάνατο του ζώου.
Για τους ηλικιωμένους τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα.Σύμφωνα με την ψυχολόγο Lisa Frankel, η απώλεια του κατοικίδιου είναι πολύ βαρύ πλήγμα για τον ηλικιωμένο, χειρότερο από ανθρώπινη απώλεια.
Ο ηλικιωμένος έχει ήδη υποστεί πολλές απώλειες, φίλων, συγγενών, συναδέλφων, έχει βιώσει την απομόνωση που φέρνει η σταδιακή εξαφάνιση των κοινωνικών σχέσεων, της ανθρώπινης επαφής, του αγγίγματος. “Το ζώο για τον ηλικιωμένο αποτελεί λόγο ύπαρξης, λόγο να βγαίνει από το σπίτι και να συναναστρέφεται με κόσμο, πολλές φορές είναι η μοναδική του συντροφιά. Αν αυτή η συντροφιά πεθάνει, τα χάνει όλα μαζί.”
Συχνά, ο ηλικιωμένος επιβαρύνεται με αισθήματα ντροπής ή ενοχής που συνδέονται με τις συνθήκες θανάτου του ζώου (απροσεξία, ευθανασία) και με το ότι πιστεύει ότι δε δικαιούται να νιώθει τέτοια θλίψη για ένα ζώο. Σε αυτές τις στιγμές, χρειάζεται κανείς να είναι επιεικής με τον εαυτό του. Πρέπει να κατανοηθεί ότι προκειται για πολυσήμαντη απώλεια, η οποία χρήζει στήριξης, μέχρι και επαγγελματικής.
Κανείς δε μπορεί να κρίνει αν το πένθος σας είναι βαρύ ή δεν είναι. Είστε ο μόνος που γνωρίζει πόση οδύνη νιώθετε και τι βοήθεια χρειάζεστε.
Να υιοθετήσετε άλλο ζώο; Κανένα ζώο δεν θα είναι σαν το ζώο που χάσατε. Ίσως η σκέψη να υιοθετήσετε άλλο ζώο σας ακούγεται σαν απιστία προς το ζώο που χάσατε. Δεν είναι όμως έτσι. Τα ζώα εμπλουτίζουν τη ζωή μας και εμείς εμπλουτίζουμε τη δική τους.
Επιτρέψτε στον εαυτό σας να αγαπήσει άλλο ζώο. Το ζώο που θα αγαπήσετε, θα βγει και αυτό κερδισμένο.
